Rok 2024 w Finlandii przyniósł kolejne potwierdzenie stabilizacji rynku żywności ekologicznej. Chociaż dynamika wzrostu nie była tak wyraźna jak w poprzednich latach, to pozytywne trendy, takie jak zwiększone wykorzystanie produktów ekologicznych w kuchniach publicznych oraz wyróżnienie regionu South Savo jako najlepszego obszaru ekologicznego UE, świadczą o rosnącym znaczeniu zrównoważonych rozwiązań żywieniowych. W raporcie przyjrzymy się szczegółowo sytuacji na rynku, tendencjom w szkolnych i publicznych kuchniach oraz lokalnym osiągnięciom w zakresie upraw ekologicznych i rozwoju farm ekologicznych.
Stabilizacja rynku żywności ekologicznej w Finlandii w 2024 roku
Mimo że w 2024 roku nie zaobserwowano znaczącego wzrostu rynku żywności ekologicznej, to podstawowe wskaźniki nie uległy pogorszeniu. Według danych Pro Luomu, wartość sprzedaży ekologicznych produktów wyniosła około 335 milionów euro, co stanowi spadek o 5% w porównaniu do poprzedniego roku. Jednocześnie udział żywności ekologicznej w całości sprzedaży spożywczej wyniósł 1,8%, co świadczy o stabilizacji na rynku. Spadki odnotowano głównie w grupach takich jak mleko, produkty mleczne oraz warzywa i owoce, jednak na rynku pojawiły się także pozytywne tendencje, na przykład wzrost sprzedaży ekologicznych produktów dla niemowląt, których udział sięgnął aż 25% wartości sprzedaży.
Ważnym wydarzeniem roku było wyróżnienie regionu South Savo jako najlepszego obszaru ekologicznego w Europie w ramach konkursu UE. To prestiżowe wyróżnienie podkreśla znaczenie lokalnych inicjatyw i wysoką jakość produkcji ekologicznej w Finlandii, co może stanowić impuls do dalszego rozwoju tego sektora.
Wzrost wykorzystania produktów ekologicznych w kuchniach publicznych
Jednym z kluczowych obszarów rozwoju rynku ekologicznego w Finlandii jest coraz częstsze wykorzystywanie ekologicznych produktów w szkolnych i przedszkolnych kuchniach. Według danych z 2024 roku, aż 63% publicznych kuchni raportowało codzienne używanie co najmniej jednego produktu ekologicznego. Na szczególną uwagę zasługuje rosnąca popularność mleka ekologicznego, zwłaszcza odtłuszczonego, które jest dostępne w niemal 100 gminach w Finlandii.
W sezonie szkolnym 2023–2024 spożyto aż 3,1 miliona litrów ekologicznego mleka odtłuszczonego, co stanowi 28% wszystkich mlecznych produktów wspieranych dotacją na dystrybucję w szkołach. Dodatkowo, w szkołach i przedszkolach podawano także ekologiczne warzywa, w tym głównie marchewki i banany, co świadczy o coraz większym zaufaniu do ekologicznych rozwiązań w żywieniu dzieci i młodzieży. Warto podkreślić, że zwiększone dotacje na ekologiczne mleko od 2017 roku znacząco wpłynęły na jego popularność, co jest dobrym przykładem skuteczności polityki wspierania ekologicznej produkcji żywności.
Perspektywy rozwoju rynku ekologicznego i wyzwania na przyszłość
Chociaż rynek żywności ekologicznej w Finlandii wykazuje oznaki stabilizacji, główne wyzwania pozostają. Wzrost cen żywności i niepewność finansowa konsumentów wpływają na ograniczenie wydatków na produkty ekologiczne. Według szacunków Pro Luomu, sprzedaż ekologicznych produktów spadła o 5%, co odzwierciedla ostrożność konsumentów w obliczu rosnących kosztów życia.
Z drugiej strony, pozytywnie można ocenić utrzymanie powierzchni upraw ekologicznych na poziomie ponad 309 tysięcy hektarów, co stanowi 13,9% ogólnej powierzchni użytków rolnych w Finlandii. Stabilność ta pozwala na dalszy rozwój sektora i zwiększanie produkcji ekologicznych zbóż, warzyw oraz produktów zwierzęcych. W 2024 roku największą powierzchnię ekologicznych upraw zajmowały regiony Nordostrobotnia i Southwest Finland, a najbardziej rozbudowane farmy ekologiczne znajdowały się w regionie Karelian, gdzie aż 25% arable land było uprawiane ekologicznie.
Rozwój farm ekologicznych w Finlandii idzie w parze z rosnącą liczbą gospodarstw, które w 2024 roku osiągnęły już 3995, co stanowi około 10% wszystkich gospodarstw kraju. Co istotne, średnia wielkość ekologicznych farm wzrosła do 77,5 ha, co jest znacznie większe od średniej dla gospodarstw tradycyjnych. To świadczy o rosnącym poziomie profesjonalizacji i inwestycjach w ekologiczne rolnictwo.
Rok 2024 w Finlandii można uznać za czas stabilizacji rynku żywności ekologicznej, z wyraźnymi sygnałami rosnącego zainteresowania produktami ekologicznymi w kuchniach publicznych i lokalnych inicjatywach. Wyróżnienie regionu South Savo jako najlepszego obszaru ekologicznego UE podkreśla potencjał i wysoką jakość produkcji ekologicznej w kraju. Mimo wyzwań związanych z cenami i koniunkturą, Finlandia kontynuuje rozwój swojego sektora ekologicznego, dbając o wysoką jakość i zrównoważony rozwój rolnictwa. To dobry znak dla przyszłości, wskazujący na rosnącą świadomość ekologiczną społeczeństwa i coraz większe wsparcie dla zrównoważonych rozwiązań w żywieniu i produkcji rolnej.
